Lavanta Bitkisi
Lavanta, çok yıllık ve yaprak dökmeyen bir bitki olup pek çok türü bulunmaktadır. Akdeniz kökenlidir ve Ballıbabagiller familyasındandır. Bu familya, bir ya da çok yıllık bitkilerin yanı sıra çoğunlukla güzel kokulu bitkilerin yer aldığı bir familyadır. Lavanta, genele bakıldığında en çok ticareti yapılan uçucu yağ bitkileri arasında yerini alır. Bitkinin birçok çeşidi olsa da ticari anlamda önemli olan lavanta türleri arasında Lavandula Angustifolia gösterilir. Bu tür, Akdeniz çevresinde dağlık bölgelerde görülebilir. Bitkinin yağı söz konusu olduğunda en iyi nitelikleri sağlayabildiği belirtilir.
Mor çiçekli bir bitki olan lavanta, Haziran ve Temmuz aylarında göz alıcı çiçekler açar. Lavanta çiçeği, genellikle mor renkli olsa da başka renkleri de mevcuttur. Açık pembe veya hafif mavimsi tonlarda da olabilir. Şifalı bitkiler söz konusu olduğunda akla gelen ilk bitkiler içerisinde yer alır. Zira kokusunun yanı sıra yağıyla da birçok açıdan fayda sunduğu için sıklıkla tercih edilmektedir.
Lavanta Özellikleri ve Faydaları
Lavanta, geçmişten günümüze kadar farklı alanlarda sıklıkla kullanılan vazgeçilmez bir bitki çeşididir. Yaygın olarak aromaterapide kullanıldığı görülse de geçmişte özellikle ortaçağ döneminde veba hastalığından etkilenmemek için kullanıldığı bilinmektedir. Mitolojik hikayelerde de geçen bitki, ay tanrıçası Artemis ile de ilişkilendirilir. Hikayeye göre Artemis lavanta yağını tüm vücuda sürer ve kokusuyla iz bırakır. Ruha ve bedene iyi gelen lavanta, farklı zamanların yaygın kullanılan bitkisi olmuştur. Geniş kullanım alanına sahip bitkinin kullanımı binlerce yıl öncesine kadar uzanırken günümüzde hala faydaları nedeniyle birçok kişinin yöneldiği bitkiler arasında bulunur. Peki geniş kullanım alanı ve faydaları ile dikkat çekmeyi başaran lavanta nedir, öne çıkan özellikleri nelerdir?
Lavantanın Özellikleri Nelerdir?
Genellikle güzellik ve estetiği temsil eden lavanta, çalı görüntülüdür. En belirgin özellikleri içerisinde renginin yanı sıra kokusu yer alır. Çiçekleri maviden mora uzanır. 20 cm ile 60 cm’e kadar uzayabilirler. Yaprakları genel olarak grimsi yeşil renktedir. Birçok türü olan bitkinin çiçek açma zamanı genellikle Haziran ve Eylül ayları arasındadır. Toprak seçmeyen bir bitkidir. Dolayısıyla hemen hemen her toprakta yetişebilir. Hem kuraklığa hem de soğuğa dayanıklı olduğu ifade edilir. Toprağı aşırı kumlu olmadığı takdirde suya neredeyse hiç ihtiyaç duymadığı dile getirilir. Lavanta özellikleri arasında ışığı çok sevmesi de yer alır, güneşi seven bir bitkidir. Lavanta, tohum yöntemi ile dikilebileceği gibi fide yöntemi ile de dikilebilir. Toprak ve iklim koşulları uygun olduğunda ilkbahar ayının ekim için uygun olduğu olduğu belirtilir.
Hem evlere hem de bahçelere güzellik kazandıracak lavanta, kolay yetiştirilebilir bir bitkidir. Evlerde yetiştirilmeye uygun olanların ince yapraklı türlerin olduğu belirtilir. Evde yetiştirilecek bitkiler için saksı seçimi olarak kilden yapılmış saksılar tercih edilebilir. Ancak saksıların drenaj deliklerinin olmasına dikkat edilmelidir. Genel anlamda bitki toprak konusunda seçici olmasa da en ideal toprağın kuru ve kireç bakımından zengin topraklar olduğu ifade edilir. Evde yetiştirilen bitkilerin 4-5 saat güneş alabileceği şekilde konumlandırılması önemlidir. Zira bu türler güneşi severler. En iyi sonuç için sulama saatlerinin aynı vakitlerde yapılmasına özen gösterilebilir. Senede bir kez olacak şekilde gübreleme işlemi yapılabilir. Gerekirse daha büyük saksıya geçilerek bitkilerin büyümesi için gerekli imkanlar oluşturulabilir.
Lavanta Faydaları Nelerdir?
Lavanta, sağlıktan kozmetik alana kadar pek çok alanda kullanılabilen bir bitkidir. Farklı bir aroması ve enfes kokusuyla dikkatleri üzerine çekmeyi başarır. Lavanta faydaları arasında ağrı kesici özelliğinin olması yer alır. Yaygın faydaları arasında sakinleştirici etkisiyle depresyona iyi gelmesi gösterilir. İyi bir antioksidan olduğu ve bundan dolayı vücuttaki zararlı hücreleri idrar yolu ile atabileceği belirtilir. Ancak bilinçsiz kullanımı bazı zararlara sebep olabileceğinden doktora danışılabilir.
● Odalarda saksılara yerleştirilen bitkiler, odanın lavanta kokusuyla kokmasını sağlayabileceği için oda kokusu olarak tercih edilebilir. Kurutulmuş çiçeklerinin çay olarak demlenebileceği bilinir. Çayı ile kronik uykusuzluk çekenlere iyi gelebileceği ifade edilen bitkinin yağı da pek çok açıdan fayda sunar.
● Lavanta yağı, popüler bitkisel yağlardandır. Sakinleştirici özelliği olduğu ifade edilir. Hoş kokusu ile canlandırıcı aromasının zihinsel yorgunluğa iyi gelebileceği, dinginlik sağladığı bilinir. Ağrıları gidermeye yardımcı olabileceği dile getirilir.
● Lavanta yağı faydaları ile cilt sorunlarına da iyi gelir. Sedef ve akne gibi cilt sorunlarından kaynaklanan lekelerin giderilmesine yardımcı olabileceği söylenir. Dudak çatlaması ve cilt kuruluğu gibi durumlarda da tercih edildiği görülen yağ ile sorunlar azaltılabilir. Hücrelerin yenilenmesini desteklediği belirtilen yağın, lekeleri giderebileceği düşünülür.
● Saç derisini besleyip sağlıklı uzamasını destekleyebileceği ifade edilir. Kadın ve erkek farketmeksizin saç dökülmesi yaşayan bireylerin yağı kullanabileceği dile getirilir. Saç maskelerine eklenen yağın saç problemlerine iyi gelebileceği belirtilir. Yağın içerisinde bulunan minerallerin saçın hızlı uzamasını destekleyebileceği bilinir.
● Yağın bir diğer kullanım alanı ise yemekler olmaktadır. Farklı aroması olan yağın salatalarda kullanılan soslarda az miktarlarda kullanıldığı takdirde lezzet kazandıracağı ifade edilir. Ayrıca kurabiye, pasta ve farklı tatlılarda da kullanılabileceği dile getirilir.
Lavanta bitkisi farklı şekillerde kullanılabilir. Yağın ve çay yapımının yanı sıra şampuan, sabun, ve kolonya gibi farklı alanlarda da tercih edilebilir. İç açıcı ve ferahlatıcı kokuya sahip lavanta, kolonyalarda sıklıkla kullanılır. Selin Kolonya, keyifli ve rahatlamış hissettirecek kolonya çeşitliliği ile canlandırır. Hoş kokusuyla sakinleştirerek rahatlama sağlayan lavanta kolonyası ile duyuları harekete geçirmek mümkündür.